Jest takie powiedzenie: nic nie jest trudne pod warunkiem, że to nie ja musze to robić. Łatwo pogardzać pracą społeczną innych nie zdając sobie sprawy, że wiele udogodnień, które bierzemy "za obiektywnie istniejące same z siebie" jest wynikiem poświęcenia czasu, pracy i pieniędzy (nikt nie zwaraca choćby za paliwo i bilety, oraz inne koszty "wytartych zelówek"). Tak ma się choćby sprawa poprawiającej się ostatnio sytuacji z zezwoleniami dla grotołazów w TPN.

Co do zaś załączonego wyżej artykułu z wielce szanowanych łam, trąci on również demagogią.
Owszem wielu krajach w wielu sportach istnieje system stopni (czy certyfikatów o odbytych kursach), które są szanowane, a nie ma OBOWIĄZKU ich posiadania. Nie należy jednak zapominać, że w takich krajach alpejskich gór (czy innych obiektów realizacji swojej pasji np jaskiń) jest multum razy więcej. U nas na jedną grotę i skałę w TPN przypada coś z 5000 osobników chcących w niej i na niej poszaleć, zatem konieczność limitowania tych zapędów jest bezsporna. Kryterium merytoryczne nie jest takie najgosze. Zawsze lepiej wymagać od delikwanta na taki dokument rzetelnej (przesadnej) wiedzy niż np rynkowej opłaty czy koneksji rodzinnych. Poza tym w krajach alpejskich istnieje coś takiego jak kultura górska, co oznacza, że szary osobnik, choćby i zrzeszony jedynie w Alpenferain na zasadzie drobnej opłaty za zniżkę w schronisku i ubezpieczenie będzie się zastanawiał gdzie jest granica jego możliwości. Nie to co w Polsce, gdzie argument bo mam wujka, z którym wspinałem się na skałce jedno popołudnie wbija małolatów w mniemanie, że nie ma w Polsce takiego miejsca, gdzie nie potrafiłby wleźć. W kraju gdzie ogólna społeczna górska świadomość jest na takim poziomie, że na Giewont w zimie biegnie się w adidasach, a potem masowo spada w przepaść zaufanie do społecznej intuicji powinno być chyba nieco inne. Dokładnie to samo tyczy się spraw ochrony przyrody.
Jeśli tak trudno upilnować ludzi, którym wbija się do głowy różne prawidła przez długie miesiące, to wpuszczenie do tatrzańskich jaskiń "kogobądź" będzie oznaczało ich błyskawiczną przyrodniczą degradację do poziomu np takiej Olsztyńskiej.

Nie znaczy to, że jestem zwolennikiem wojskowego systemu stopni. Jednak zlikwidowanie stopni spowodowało u wielu kolegów i koleżanek fałszywe mniemanie, że niec już więcej uczyć się nie muszą i w ogóle żadnej wiedzy dalej nie ma.
Ku mojej satysfakcji ostatnie lata przyniosły w ruchu grotołazów cały szereg DOBROWOLNYCH szkoleń cieszących się zainteresowaniem. I to jest między innymi ta robota PZA, której adwersarze z forum nie chcą w ogóle dostrzec.